07 sep Speechschrijven: de do’s en dont’s

DELEN VIA

Geschreven door: Nadine Hoen

Een goede speech inspireert, spoort aan, en geeft mensen hoop op verandering. Hoewel bijna iedereen wel weet wat voor gevoel een goede speech geeft, weten maar weinig mensen hoe je zelf zo’n goede speech kan maken. In deze blog onderzoeken we wat goede speechers met elkaar gemeen hebben, en hoe jij zelf zo’n goede speecher kan worden!

Wat wil jij veranderen?

Greta Thunberg, Donald Trump, Angela Merkel, en Barack Obama. Als ik naar deze inspirerende sprekers kijk, zie ik dat deze mensen één ding gemeen hebben: ze hebben een duidelijke missie waar ze in geloven, én hebben andere mensen nodig om die waar te maken. Dit zorgt voor motivatie. Vanuit de sprekers zelf omdat ze erin geloven dat ze het over een belangrijk onderwerp hebben. Door hun omgeving worden ze ook gemotiveerd, omdat ze weten dat ze anderen zullen moeten overtuigen om zich bij hen aan te sluiten zodat ze hun missie kunnen volbrengen! De combinatie van passie voor een onderwerp en de noodzaak om anderen te overtuigen, is wat zorgt voor het vuur in de ogen van overtuigende sprekers.

De eerste tip is dan ook om jezelf de volgende vraag te stellen: wat wil ik veranderen in mijn omgeving? Dit hoeven niet altijd grote thema’s te zijn zoals de klimaatcrisis of ongelijkheid, maar het kan ook gaan over meer straatlantaarns bij jou in de straat zodat jij je ‘s avonds veiliger voelt.

Wees het argument

Obama is zo’n iemand die duidelijk weet wat hij wil veranderen. Toch is hij ook door de jaren heen nog beter geworden. Als je nu naar oude filmpjes van Obama kijkt, zie je dat hij geleerd heeft om minder snel te praten en stabieler te staan. Dit zorgt ervoor dat hij nog meer overtuigingskracht uitstraalt. Wat dit ons leert is dat naast in jouw missie geloven, jouw manier van presenteren ook heel belangrijk is.

Wat je wilt uitstralen is dat jij niet alleen argumenten vertelt, maar dat je de argumenten bent. Jij wilt uitstralen dat je overtuigd bent van jouw missie. “Be the argument” noemen wij dat. Door te letten op je oogcontact, stemgebruik, houding en handgebaren, kan ook jij “be the argument” uitstralen. Dat kan je inzetten om meer overtuigend te zijn, maar ook wanneer jij moet speechen over een onderwerp wat je minder ligt, zorgt dit ervoor dat je overtuigingskracht uitstraalt!

Let dus bij het presenteren van jouw speech op het volgende:

Ogen: zorg dat je in ieder geval de helft van de tijd oogcontact maakt met je publiek! Mensen zullen zich dan meer aangesproken voelen, en dus beter naar je luisteren.

Stem: varieer in tempo, volume, en intonatie om je boodschap kracht bij te zetten. Op deze manier kan je de nadruk leggen op wat écht belangrijk is in je speech, en is je speech nog leuker om naar te luisteren voor het publiek.

Lichaamstaal: sta stabiel, en zorgt dat je bovenlichaam met je meepraat door ondersteunende handgebaren te maken. Je wilt niet dat je publiek minder goed naar je luistert omdat ze worden afgeleid door jouw bewegingen en houding.. Verdeel je gewicht dus goed over beide benen, en bedenk hoe jij je handen kan gebruiken om je boodschap te ondersteunen.

Meer weten over het versterken van je presentatie? Kijk dan eens op ons YouTube-kanaal!

YouTube

Aansprekende argumenten verzinnen

Je overtuigt mensen pas echt op het moment dat jouw presentatie jouw argumentatie versterkt. Het is dan ook belangrijk om goed aan je publiek uit te leggen waarom het zo belangrijk is dat er verandering komt. Dit doe je met aansprekende argumenten.

Elk individu dat jij wilt overtuigen van jouw missie is gevoelig voor andere argumenten. Waar de één een argument met cijfers overtuigend vindt, valt de ander juist voor een persoonlijk voorbeeld. Denk dus na hoe jij in jouw speech argumenten kan stoppen die zoveel mogelijk mensen aanspreken. Dit doe je door goed naar je (verwachte) publiek te kijken.

Zo weten we dat de dominee Martin Luther King er vaak voor koos om drie argumenten te presenteren in zijn speeches. Hier zat één argument bij voor de intellectueel die de krant las, één voor de gemiddelde kerkganger die fan van hem was als dominee, en één voor de analfabeet die het meeste baat had bij betere burgerrechten. Op deze manier hoopte hij zoveel mogelijk mensen achter zijn missie te krijgen: de missie dat mensen op hun gedrag en niet op hun huidskleur beoordeeld zouden moeten worden.

Dit zijn misschien niet de drie doelgroepen waar jij je op richt, maar het is altijd goed om na te denken over de vraag: wie kan ik hier allemaal bij betrekken? In andere woorden: hoe verbetert de situatie voor verschillende groepen mensen wanneer ze jouw missie steunen? Hoe meer mensen je betrekt in je argumenten, hoe groter de kans dat je ze inspireert om zich bij jou aan te sluiten!

Je aansprekende argumenten schrijf je natuurlijk op en neem je mee naar de katheder! Trainer Walter vertelt je in deze clip hoe jij je aantekeningen slim kan gebruiken tijdens je speech.

Hoe zorg je dat mensen onthouden wat je zegt?

Wat jij wilt is dat iemand niet alleen onder de indruk is van jou op het moment dat je de speech geeft, maar dat diegene ook een week later nog steeds weet waar het over ging. Je wilt dat jouw publiek thuis vertelt dat je speech fantastisch was én dat ze kunnen uitleggen waar het over gaat. Zo heeft jouw speech effect op een nóg grotere groep mensen! Dit kun je bereiken door gebruik te maken van 1) structuur, 2) stijl en 3) een uitsmijter.

Structuur

Een goede structuur om te gebruiken is de kop-romp-staartstructuur. Hierin zijn twee dingen heel belangrijk: je argumenten labelen, en deze labels vaak herhalen! Een label is een ‘naam’ voor je argument die een hint geeft over waar je argument over gaat, zodat jij en de luisteraars een geheugen-kapstokje hebben om het argument aan op te hangen! Stel mijn argument is dat mensen iets tegen de klimaatcrisis moeten doen omdat anders onze kleinkinderen niet meer goed op de aarde kunnen leven, dan kan ik dat argument ‘het kleinkinderen-argument’ noemen. Zo’n naam zorgt ervoor dat wanneer iemand de vraagt krijgt ‘waarom zou ik iets moeten doen tegen de klimaatcrisis ’, diegene aan mijn speech denkt en het woord ‘kleinkinderen’ omhoog voelt borrelen. Diegene kan dan heel overtuigend zeggen ‘nou voor onze kleinkinderen!’.

Meer weten over de kop-romp-staartstructuur? Lees dan onze blog over het schrijven van een betoog!

Betoog schrijven

Stijl

Stijlmiddelen zijn de trucjes die je uit kan halen met woorden om zinnen mooier te laten klinken. Een mooie zin blijft namelijk vaak beter hangen dan een ‘gewone’ zin. Hierbij is balans belangrijk. Te veel stijlmiddelen zorgen ervoor dat de kernboodschap niet meer duidelijk overkomt. Kijk bijvoorbeeld eens naar het verschil tussen hoe Angela Merkel (Bondskanselier van Duitsland) het parlement toesprak over de noodzaak om je aan de coronamaatregelen te houden versus hoe Mark Rutte en Hugo de Jonge dit doen in de persconferenties. In onderstaand fragment wordt dit vergeleken.

Video: programma Even Tot Hier – Metaforen van Mark en Hugo

Meer weten over hoe je stijlmiddelen kan gebruiken in je speech? Kijk dan hieronder naar de video waarin ik uitleg hoe jij een speech nog beter kan maken met stijlfiguren, of check de blog over stijl hier.

Clip | Stijlfiguren voor een sterkere speech

Uitsmijter

‘I Have a Dream’, ‘Yes We Can’, en ‘Let’s Make America Great Again’. Allemaal voorbeelden van zinnen uit speeches die nog lang herhaald zullen worden. Dit laat zien dat je je vooral niet in moet houden aan het einde van een speech, want dit is het deel waar mensen over praten na afloop! Geef daarom aan het einde een samenvatting van je belangrijkste boodschap in één zin. Verbind al je punten, deel een succesverhaal of doe een oproep. Het is belangrijk deze zin van tevoren te bedenken, zodat je niet je speech staat te geven en moet eindigen met ‘dit was het’. (Sterker nog, dit laatste moet je echt niet doen! Dat maakt je verhaal echt minder sterk en dat is enorm zonde.)
Belangrijk daarbij is dat het niet alleen gaat om wát je zegt, maar ook hoé je dit zegt. Afsluiten doe je niet alleen met een inhoudelijke slotzin, maar ook door “naar beneden” te gaan met je stem en je zin langzamer uit te spreken. Denk bijvoorbeeld aan de manier waarop je “en ze leefden nog lang en gelukkig” uitspreekt aan het slot van een sprookje.

Heb je al een sterk begin van je speech bedacht? Kijk dan of je kan werken met een ‘cirkelslot’. Dit betekent dat je op het einde terugkomt op iets wat je aan het begin hebt gezegd. Zo kan je in de opening bijvoorbeeld een vraag stellen, en dan op het einde terugkomen op deze vraag met een steengoed antwoord! En dan is jouw speech ten einde. Wat nu nog rest? Een applaus oogsten! Mijn applaus heb je alvast.

Heel veel succes!